หมู่บ้านกระเหรี่ยงคอยาวแม่แตง

วังน้ำหยาด

 

 

วังน้ำหยาด เป็นชื่อของลำห้วยที่มีตาน้ำอยู่บนสันเขาท่ามกลางผืนป่าอันอุดมสมบูรณ์ของ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ จากตาน้ำก็ไหลลัดเลาะลดหลั่นลงมากลายเป็นสายน้ำตกเล็กๆ ซึ่งมีความบริสุทธิ์งดงาม และความงดงามอันน่าจดจำดังกล่าวนี้ก็ได้ทำให้ “พี่บัวผาย” และครอบครัวตัดสินใจที่จะเลือกซื้อที่ดินผืนเล็กๆ ติดกับน้ำตกวังน้ำหยาด แล้วพัฒนาจนกลายมาเป็นรีสอร์ทท่ามกลางสายน้ำอันชุ่มชื่นและขุนเขาสีเขียวขจี

 

จากลักษณะวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของกะเหรี่ยงคอยาวและชาวเขาเผ่าอื่นๆ อีกหลายเผ่า ผู้ชายจะมีหน้าที่ออกไปทำงาน ทำนา ทำไร่ หาเลี้ยงครอบครัว ส่วนผู้หญิงก็จะมีหน้าที่อยู่ดูแลลูกหลาน ทำงานบ้าน ทอผ้า หรือประดิษฐ์ชิ้นงานหัตถกรรมเล็กๆ น้อยๆ เพื่อใช้ประดับตกแต่งร่างกายตามลักษณะประเพณีนิยมประจำเผ่า .....ทั้งนี้.....ด้วยลักษณะของเครื่องแต่งกายอันงดงามแปลกตา รูปแบบความเชื่อ วิถีชีวิต รวมถึงศิลปวัฒนธรรมของชาวเขาเผ่าต่างๆ ที่มีความเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นแตกต่างจาก “คนเมือง” โดยทั่วๆ ไป (“คนเมือง” ในที่นี้หมายถึง “ชาวไทยล้านนา” ครับ) จึงทำให้มีกลุ่มนักท่องเที่ยวแวะเวียนเข้ามาเยี่ยมเยือนหมู่บ้านชาวเขาเหล่านี้อยู่เสมอ ไม่เว้นแม้แต่ที่ “บ้านวังน้ำหยาด” ก็ต้องประสบพบเจอกับเหตุการณ์ดังกล่าวเช่นเดียวกัน

ความเป็นจริงบางประการในอดีต ก็คือ การแวะเวียนมาเยี่ยมชมหมู่บ้านชาวเขาของนักท่องเที่ยวในสมัยก่อน บางครั้งก็ไม่ได้ก่อให้เกิดประโยชน์ใดๆ ขึ้นแก่ชาวเขาภายในหมู่บ้านเลยแม้แต่น้อย มิหนำซ้ำยังถือเป็นการรบกวนวิถีชีวิตประจำวันของพวกเขาอีกด้วย จากเหตุผลดังกล่าวจึงทำให้พี่บัวผายมีแนวความคิดที่จะปรับเปลี่ยน “หมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาวและชาวเขา 8 ชนเผ่า บ้านวังน้ำหยาด” ซึ่งเป็นหมู่บ้านเล็กๆ บนที่ดินส่วนตัวของครอบครัวให้กลายเป็นหมู่บ้านชาวเขาเพื่อการท่องเที่ยว (ที่ดินของรีสอร์ทรวมกับหมู่บ้านชาวเขาเพื่อการท่องเที่ยวมีพื้นที่ประมาณ 20 ไร่) โดยมีการเรียกเก็บค่าบำรุงหมู่บ้านจากนักท่องเที่ยวที่ต้องการจะเข้าเยี่ยมชม แล้วจึงนำรายได้จากการเข้าเยี่ยมชมมาจัดเป็นสวัสดิการบ้านพักและเงินเดือนให้แก่ครอบครัวชาวเขาซึ่งย้ายเข้ามาอยู่ภายในหมู่บ้านโดยสมัครใจ มีการจัดหาข้าวสารและอาหารต่างๆ ให้ตามความเหมาะสมโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ช่วยออกค่าดำเนินการต่ออายุหนังสือเดินทางให้ (ชาวเขาบางชนเผ่าในบ้านวังน้ำหยาดเป็นชาวเมียนมาร์ซึ่งเข้ามาทำงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย จึงจำเป็นจะต้องมีการต่ออายุหนังสือเดินทางอยู่เป็นระยะๆ แต่ชาวเขาหลายๆ คนก็เป็นผู้มีสัญชาติไทยที่มีบัตรประชาชนตามปกติครับ) นอกจากนี้ชาวเขาทุกๆ ชนเผ่าในหมู่บ้านก็ยังสามารถใช้น้ำในลำห้วยวังน้ำหยาดได้ตามอัธยาศัยแบบฟรีๆ อีกด้วย (.....อย่างไรก็ดี.....ชาวเขาแต่ละครอบครัวจะต้องจ่ายค่าไฟฟ้าตามหน่วยของเครื่องวัดซึ่งถูกติดแยกเอาไว้ตามบ้านแต่ละหลังเองครับ)

 ในบ้านวังน้ำหยาด อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ นั้นมีชาวเขาอาศัยอยู่รวมกันทั้งหมดราว 20 – 30 ครอบครัว แบ่งแยกออกเป็น 9 ชนเผ่า ได้แก่ กะเหรี่ยงคอยาว (กะยัน), กะเหรี่ยง, อาข่า (อ่าข่า), ปะหล่อง (ดาละอั้ง), เมี่ยน (เย้า), ลีซู, ม้ง, มูเซอ (ล่าหู่) และกะยอ (คะยอ) ซึ่งถึงแม้ว่าแต่ละชนเผ่าจะมีความแตกต่างกันทั้งทางด้านศิลปวัฒนธรรม ความเชื่อ ประเพณีนิยม ภาษา การแต่งกาย ฯลฯ หากแต่ทุกๆ คนก็ยังคงสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขภายในหมู่บ้านวังน้ำหยาดแห่งนี้